Herken je de volgende situatie? Je rijdt in de auto. De radio aan. Het laatste liedje van het uur is gedraaid. De laatste reclame. Je draait het volume even wat harder, want het journaal komt eraan. Of herken je de volgende situatie? De TV staat aan. Je hoort de laatste reclames op de achtergrond. Je loopt met elkaar naar de bank. De tune van het journaal klinkt. Het volume gaat weer iets harder…en je vraagt of iedereen even stil is.
Nogmaals…herken je deze situaties?
Ik vraag het jullie omdat ik merk dat mijn gedrag de laatste tijd compleet is omgeslagen. Het volume gaat niet harder…eerder zachter of zelfs uit. Daarbij heb ik me afgevraagd of dat aan het Corona-gerelateerde nieuws lag…maar dat antwoord is ‘nee’. Ik kom tot de conclusie dat ik gewoon ‘Nieuws-moe’ ben.
Waar komt ‘Nieuws-moe’ nu bij mij vandaan?
Reden 1:
De gehele dag worden we als samenleving gevoed met informatie. Deze informatie bereikt ons via enorm veel kanalen. Media als krant, tv en radio zijn al tijden ingehaald door de mediakanalen die ons gevraagd en ongevraagd via het digitale web bereiken. Iedere week krijg ik een rapportage van mijn telefoon over mijn gemiddelde schermtijd…en ik verbaas mij over hoe vaak en hoe lang ik op dat kleine schermpje kijk. En dan heb ik het nog niet over de tijd dat ik momenteel achter mijn laptop zit…en al die tijd sta ik bewust en onbewust in verbinding tot informatie en nieuws.
Voordat nieuws op tv is, had het me vaak al bereikt. Of dat nu kwam omdat ik zelf op NU.nl of teletekst-app had gekeken…of omdat iemand me een berichtje had gestuurd. Deze ‘stroming’ van informatie is niet te stoppen. Het zorgt bij mij echter voor overprikkeling. Ik vind het ook lastig om me ervoor af te sluiten. De diagnose ‘Nieuws-moe’ kent echter maar één medicijn. Het medicijn is dat je zelf bewuster keuzes maakt ten aanzien van de media en kanalen die je voor jezelf open zet. Het gaat dus om het kanaliseren van informatie, nieuws en media. Met andere woorden…ik ga de komende tijd bewuster mijn schermtijd reduceren…en ik heb al een aantal apps van mijn telefoon verwijderd. Het wegdraaien van de volume van de radio ten tijde van het journaal, wordt daarmee ook een bewuste keuze in plaats van een actie uit irritatie.
Reden 2:
Het zijn niet alleen de hoeveelheid prikkels die me ‘Nieuws-moe’ hebben gemaakt. Het is ook de kwaliteit van de prikkels die me negatief beïnvloedt. Informatie en nieuws hebben waarde…nieuwswaarde en commerciële waarde. Advertenties en reclames moeten worden verkocht. Het gaat om scoren! Het gaat om kijk- en luistercijfers. Voorbeeld: Het is kennelijk al nieuws als Gordon een hondje heeft en gelukkig is. Het wordt echter nog groter nieuws als zijn vriend en vijand (Geer) er een vervelende mededeling over doet. Een rechtszaak wordt aangekondigd en deze ruzie verhoogt de nieuwswaarde. Wij zijn kennelijk gek op roddels en ruzies…en als ze er nog niet zijn, zijn er dus ook ‘journalisten’ die de dag van hun leven hebben als ze uitspraken kunnen ontlokken die voeding geven aan ruzies en achterklap. Maar zit ik op deze informatie te wachten?
Nieuws en media zijn ‘gekleurd’. Het gaat daarbij niet altijd om de waarheid maar om de beeldvorming. Als Rutte overdag een standpunt in moet nemen om beleid te verdedigen, zitten ’s avonds bij Op1 en Jinek mensen aan tafel die (gegrond of ongegrond) tegen dat standpunt zijn. Vloggers krijgen daar vrijheid om een mening te geven over het Corona-beleid. Muzikanten krijgen daar een podium om een mening te geven over de politiek in Amerika. Cabaretiers mogen vertellen wat ze van de toeslagenaffaire vinden. Meningen worden ongenuanceerd geventileerd als waarheid en het ‘conflict’ of de ‘ruzie’ wordt in jouw hoofd gevoed door mensen die niet eens expert zijn.
Nieuws en media spelen in op angst, ruzie, conflicten en tegenstellingen. Wat goed gaat, heeft geringe nieuwswaarde. Als iemand een fout maakt, begint het ‘zagen’, zeuren, zeiken, drammen en stoken. De afstrafsamenleving komt dan tot leven.
Ik heb me verbaasd over de ernst van de rellen rondom de aankondiging van de ‘avondklok’. Ik heb me ook vooral verbaasd over de rol die de media daarin heeft gespeeld. Vanaf het begin dat de avondklok ter sprake kwam, sprak de media (ook in alle journaals) over een ‘draconische’ maatregel die ‘onze vrijheid drastisch beperkt’. Ik heb me verbaasd en boos gemaakt over die woorden…omdat het woorden zijn die ‘gekleurd’ zijn en onbewust effect hebben op gedachten en gevoelens van mensen die dit horen.
Ik merk dat negatief nieuws met roddels, angst, ruzie, conflicten en tegenstellingen mij Nieuws-moe maakt. Ik zit niet te wachten op ‘zagen’, zeuren, zeiken, drammen en stoken. Ik zit ook niet te wachten op beeldvorming. Ik kies er dus ook hier voor om bewuster voor informatie en nieuws te kiezen die me positief raakt…waar ik energie van krijg…of een glimlach op mijn gezicht.
Gisteren kwam ik in het Bravia Ziekenhuis om bij mijn moeder op bezoek te gaan. In de gang van het ziekenhuis las ik de volgende tekst: “Als je iets goeds ziet, geef dan een compliment. Als je iets verkeerds ziet gaan, bied dan je hulp aan”. Het is een spreuk van Nelson Mandela. Ik merkte dat ik er een glimlach van op mijn gezicht kreeg…weliswaar bedekt onder mijn mondkapje.
Op de weg naar huis luisterde ik naar muziek en zette met dezelfde glimlach de radio tijdelijk uit toen het journaal op kwam…en de wereld draaide gewoon door…en voor de avondklok was ik veilig thuis!